ตั้งครรภ์ไม่พร้อม อีกหนึ่งปัญหาใหญ่ของสังคมไทยและทั่วโลก หลายคนคงคิดว่าปัญหาเหล่านี้ส่วนใหญ่มักจะเกิดกับเด็กหรือวัยรุ่นเป็นส่วนใหญ่ แต่จริง ๆ แล้ว ปัญหานี้เกิดกับผู้หญิงทุกช่วงอายุที่ไม่ได้ป้องกันหรือคิดว่าตัวเองมีอายุมากแล้วคงไม่ท้องเลยละเลยที่จะป้องกัน แต่ไม่ว่าจะเกิดขึ้นกับใคร ช่วงวัยไหน ก็ย่อมส่งผลกระทบเป็นวงกว้าง ดังนั้นวันนี้เรามีวิธิมาแนะนำและหาทางออกที่ดีต่อตัวเองและเด็กในท้องกันค่ะ
การตั้งครรภ์ไม่พร้อม
ภาวะท้องไม่พร้อม (Unplanned Pregnancy) คือการตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์ โดยผู้ตั้งครรภ์ไม่ได้วางแผนหรือเตรียมตัวมีบุตรมาก่อน สาเหตุหลักที่ทำให้เกิดภาวะท้องไม่พร้อมคือการไม่คุมกำเนิดเมื่อมีเพศสัมพันธ์โดยฝ่ายชายและฝ่ายหญิงไม่ได้วางแผนจะมีบุตร รวมทั้งไม่หาวิธีป้องกันการตั้งครรภ์ที่มีหลากหลายวิธี
วิธีคุมกำเนิด
- การคุมกำเนิดด้วย “ถุงยางอนามัย”
ใช้เมื่อมีเพศสัมพันธ์เท่านั้น สามารถช่วยลดโอกาสในการตั้งครรภ์ที่ไม่พึ่งประสงค์ได้ ลดโอกาสการติดเชื้อโรคทางเพสสัมพันธ์ รวมถึงการติดเชื้อเอชไอวี ผลข้างเคียงจากการใช้งานน้อยมาก ใช้ง่ายและหาซื้อง่าย ปัจจุบันมีถุงยางอนามัยให้เลือกใช้ทั้งแบบสตรีและแบบบุรุษ
- ยาคุมกำเนิด (Contraceptive หรือ Birth Control Pill)
เป็นหนึ่งวิธีในการคุมกำเนิดด้วยการรับประทานยาเม็ด ผู้หญิงที่รับประทานยาเม็ดคุมกำเนิดได้อย่างถูกวิธีสามารถป้องกันการตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์ได้ แต่ไม่สามารถป้องกันการติดเชื้อจากการมีเพสสัมพันธ์ได้
- ยาคุมฉุกเฉิน
มีโอกาสการตั้งครรภ์ต่ำ แต่ควรใช้เป็นทางเลือกสุดท้ายในการคุมกำเนิด โดยจะต้องกินหลังจากมีเพศสัมพันธ์ หรืออย่างช้าภายในคืนของวันที่มีเพศสัมพัน์เท่านั้น ซึ่งวิธีนี้ส่วนใหญ่จะใช้กับกรณีที่ฉุกเฉินเท่านั้น เพราะยาคุมฉุกเฉินนั้นส่งผลเสียกับร่างกายเป็นอย่างมาก
- การนับระยะปลอดภัย (Safty Period)
เชื่อว่าหลายคนคงเคยได้ยิน และเคยเรียนกันมา เรื่อง “หน้า 7 หลัง 7” โดยวิธีนี้จะนับจาก “วันแรก” ที่มีประจำเดือนคือ 7 วันก่อนหน้าที่จะมีประจำเดือนวันแรก และ 7 วัน “หลัง” จากวันแรกที่มีประจำดือนแล้ว เพราะเนื่องจากระยะนี้จะยังไม่มีไข่ตก จึงสามารถมีเพศสัมพันธ์ได้โดยไม่ตั้งครรภ์ แต่วิธีนี้ต้องมั่นใจกับวันที่ประจำเดือนเรามาจริง ๆ โดยไม่มีการคาดเคลื่อน
- การหลั่งนอก (Withdrawal)
คือการรีบถอนองคชาติให้น้ำอสุจิหลั่งนอกอวัยวะเพศหญิง โดยต้องระวังเปื้อนบริเวณปากช่องคลอด ถึงแม้ว่าวิธีนี้เป็นวิธีที่ประหยัดที่สุด และเชื่อว่าใครหลายคนคงเลือกใช้ แต่ก็มีโอกาสตั้งครรภ์ได้สูงถึง 22 เปอร์เซ็น
- ยาฝังคุมกำเนิด (ImplantContraception)
เป็นวิธีคุมกำเนิดที่อยากแนะนำให้รู้จักมากที่สุด เพราะสามารถป้องกันการตั้งครรภ์ได้เป็นระยะเวลานาน โดยประมาณ 3 ปี โดยวิธีนี้จะฝังไว้ตรงต้นแขนข้างที่ไม่ถนัดในชั้นใต้ผิวหนัง ซึ่งสามารถคลำได้ว่าแท่งยาอยู่ตรงไหน
ทางเลือกเพื่อรับมือกับภาวะท้องไม่พร้อม
เมื่อตรวจแล้วพบว่าตั้งครรภ์ ผู้หญิงที่อยู่ในภาวะท้องไม่พร้อมอย่าเพิ่งวิตกกังวลจนเกินไป ควรตั้งสติและนึกถึงผลกระทบในแง่ต่าง ๆ จากนั้นจังไปปรึกษาคู่รักและครอบครัวทั้งสองฝ่ายให้ละเอียดถี่ถ้วน สำหรับทางเลือกท้องไม่พร้อม เรามีแนวทางหลักที่จะมาแนะนำให้คุณ 2 วิธีดังนี้
- การตั้งครรภ์ต่อ
หากสามารถเลือกที่จะตั้งครรภ์ต่อได้ แต่ต้องเป็นการตั้งครรภ์ที่มีคุณภาพ ควรมีแผนชีวิตที่ชัดเจนทั้งในระหว่างตั้งครรภ์และหลังคลอด รวมถึงมีปัจจัยที่สำคัญอย่างเงิน ที่พร้อมและความรับผิดชอบในการเลี้ยงดูบุตร
การปฏิบัติ สำหรับการตั้งครรภ์ต่อ
- เริ่มฝากครรภ์และไปพบแพทย์ตามนัดหมายเสมอ
- ศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพของตัวเองและบุตร
- วางแผนเกี่ยวกับหน้าที่การงาน ทั้งในระหว่างการตั้งครรภ์และหลังจากการคลอด ร่วมกับคู่รัก
- ออกกำลังกายตามที่แพทย์แนะนำอย่างสม่ำเสมอ
- งดเครื่องมือแอลกอฮอล์ รวมทั้งการสูบบุหรี่และใช้สารเสพติด รวมถึงการนำสารเคมีต่าง ๆ เข้าสู่ร่างกาย
2. ยุติการตั้งครรภ์
สำหรับคู่ไหนที่คิดอย่างถี่ถ้วนแล้วว่าไม่สามารถตั้งครรภ์ต่อได้ ก็สามารถเลือกทางออกอย่างยุติการตั้งครรภ์ได้ ซึ่งปัจจุบันมีให้เลือก 2 วิธี คือ
- การใช้เครื่องมือแพทย์ที่เรียกกันว่าเครื่องดูดสูญญากาศ
วิธีนี้ทำได้ในช่วงอายุครรภ์ 5 – 12 สัปดาห์ เป็นการทำแท้งวิธีหนึ่งสำหรับการตั้งครรภ์ที่ยังมีอายุครรภ์น้อยเท่านั้น โดยต้องเป็นแพทย์ผู้เชี่ยวชาญในการทำเท่านั้น
- การใช้ยา
วิธีนี้ทำได้ในช่วงอยุครรภ์น้อยกว่า 9 สัปดาห์ โดยจะสามารถสั่งยาได้โดยแทย์ที่ผ่านการอบรมเท่านั้น โดยยายุติการตั้งครรภ์นี้มีชื่อเรียกว่า ไมเฟพริสโตน (Mifepristone) และไมโซพรอสทอล(Misoprostol) โดยราคายานี้จะเฉลี่ยอยู่ที่ 3,900 – 5,000 บาท
ซึ่งทั้งสองวิธีนี้เป็นวิธีที่องค์อนามัยโลกยอมรับว่ามีความปลอดภัยสูง และมีภาวะแทรกซ้อนน้อยที่สุด อย่างไรก็ตามผู้ที่มีอายุครรภ์ที่มากกว่า 22 – 24 สัปดาห์ ไม่ควรยุติการตั้งครรภ์ เนื่องจากอาจจะเกิดอันตรายต่อสุขภาพผู้หญิง และอาจรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้
